Jakie przepisy zmienił taryfikator mandatów w 2022 roku?

Nowelizacja taryfikatora mandatów, która obowiązuje od 1 stycznia 2022 r., wprowadziła szereg zmian przepisów. Najpoważniejszą wydaje się wzrost maksymalnej stawki mandatu za wykroczenia drogowe z 500 do 5000 zł. Poniżej wyjaśniamy, jaka kara grozi kierowcom za najczęstsze przewinienia.

Mandaty za przekroczenie prędkości w 2022 r.

Od 1 stycznia 2022 r. wzrosły stawki mandatów za przekroczenie dopuszczalnej prędkości, które obecnie wynoszą:

• do 10 km/h – 50 zł;
• 11-15 km/h – 100 zł;
• 16-20 km/h – 200 zł;
• 21-25 km/h – 300 zł;
• 26-30 km/h – 400 zł;
• 31-40 km/h – 800 zł (1600 zł przy ponownym popełnieniu tego samego wykroczenia, tzw. recydywy);
• 41-50 km/h – 1000 zł (2000 zł przy ponownym popełnieniu tego samego wykroczenia, tzw. recydywy);
• 51-60 km/h – 1500 zł (3000 zł przy ponownym popełnieniu tego samego wykroczenia, tzw. recydywy);
• 61-70 km/h – 2000 zł; (4000 zł przy ponownym popełnieniu tego samego wykroczenia, tzw. recydywy);
• ponad 70 km/h – 2500 zł (5000 zł przy ponownym popełnieniu tego samego wykroczenia, tzw. recydywy).

Wzrost kar za inne wykroczenia drogowe w 2022 r.

Jednak przekraczanie dopuszczalnej prędkości to niejedyne poważnie wykroczenia drogowe, za które od 1 stycznia 2022 r. wzrosły kary. Wysokie mandaty grożą również m.in. za korzystanie podczas jazdy z telefonu bez zestawu słuchawkowego, łamanie zakazu wyprzedzania, wyprzedzanie na przejściu dla pieszych, nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu czy prowadzenie pojazdu bez uprawnień. Z listą często łamanych przepisów drogowych i stawkami kar kierowcy mogą zapoznać się w poniższej tabeli.

W jaki sposób możliwe jest obecnie zapłacenie otrzymanego mandatu karnego? Ile czasu kierowca ma na jego zapłacenie?

Każdy otrzymany mandat kierowca może opłacić natychmiastowo, od razu po jego wypisaniu, płacąc policjantowi gotówką lub – jeśli ten posiada terminal płatniczy – kartą. Mandat opłacimy również z wykorzystaniem bankowości internetowej  (konta internetowego w wybranym banku) lub na poczcie, dokonując tradycyjnego przelewu. W tym ostatnim przypadku warto pamiętać o konieczności doliczenia zwyczajowej opłaty za przelew.

Jeśli chodzi o czas, jaki ukarany mandatem kierowca ma obecnie na zapłacenie nałożonej na niego kary, to w tym względzie nie zmieniło się nic. Podobnie jak w roku ubiegłym, na zapłacenie mandatu mamy dokładnie 7 lub 14 dni od daty jego otrzymania – w zależności od rodzaju mandatu.

Minimalna wysokość mandatu karnego w 2022 r.

Rodzaj wykroczenia	Minimalna wysokość mandatu
tamowanie ruchu lub utrudnianie ruchu	500 zł
korzystanie podczas jazdy z telefonu, które wymaga trzymania słuchawki lub mikrofonu w ręku przez kierującego pojazdem	500 zł
niestosowanie się do zakazu wyprzedzana	1000 zł
niezatrzymanie pojazdu w celu umożliwienia przejścia przez jezdnię osobie niepełnosprawnej	1500 zł
wyprzedzanie pojazdu na przejściu dla pieszych	1500 zł
omijanie pojazdu, który jechał w tym samym kierunku, ale zatrzymał się w celu ustąpienia pierwszeństwa pieszemu	1500 zł
naruszenie zakazu jazdy po chodniku lub przejściu dla pieszych	1500 zł
prowadzenie pojazdu bez uprawnień	1500 zł
nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu	1500 zł
przekroczenie dopuszczalnej prędkości o 50 km/h	1500 zł
objeżdżanie opuszczonych zapór lub półzapór na przejeździe kolejowym	2000 zł
wjeżdżanie na przejazd, gdy opuszczanie zapór lub półzapór zostało rozpoczęte lub podnoszenie ich nie zostało zakończone	2000 zł
wjechanie na przejazd kolejowy za sygnalizator lub za inne urządzenie nadające sygnały, przy sygnale czerwonym, czerwonym migającym lub dwóch na przemian migających sygnałach czerwonych	2000 zł
wjechanie na przejazd kolejowy, jeśli po jego drugiej stronie nie ma miejsca do kontynuowania jazdy	2000 zł
spowodowanie kolizji, w której narusza się czynności narządu ciała lub rozstrój zdrowia innej osoby	2500 zł
za niewskazanie wbrew obowiązkowi, na żądanie uprawnionego organu, komu pojazd został powierzony do kierowania lub używania w oznaczonym czasie w postępowaniu w sprawach o przestępstwo	nie mniej niż 4000 zł

Kara za niewskazanie kierowcy

W taryfikatorze mandatów od 1 stycznia 2022 r. wzrosły również kary za niewskazanie kierującego pojazdem. Ich stawki są uzależnione od rodzaju wykroczenia drogowego, który popełnił poszukiwany sprawca.

Jeśli dojdzie do kolizji, za niewskazanie kierowcy grozi 2000 zł mandatu. Stawka wzrośnie do 4000 zł w razie wypadku. Jeżeli przekroczenie dopuszczalnej prędkości zostanie zarejestrowane przez fotoradar, to Inspekcja Transportu Drogowego może nałożyć dwukrotność grzywny, którą otrzymałby sprawca wykroczenia (ale nie mniejszą niż 800 zł). Natomiast w przypadku innych naruszeń przepisów mandat za nieujawnienie kierowcy wynosi 500 zł (sąd może podwyższyć stawkę do 30 000 zł).

Kary uwzględnione w nowym taryfikatorze podzielone zostały na 7 części, według następującego porządku:

1. Przepisy o ruchu pieszych oraz osób poruszających się przy użyciu urządzenia wspomagającego ruch
2. Przepisy o bezpieczeństwie pieszych na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub strefie ruchu
3. Przepisy dotyczące ruchu pojazdów
4. Kierujący
5. Inne wykroczenia
6. Znaki i  sygnały drogowe
7. Zagrożenie bezpieczeństwa w ruchu drogowym. Tamowanie lub utrudnianie ruchu.

Oczywiście, najwięcej emocji oraz zainteresowania wzbudziły nowe stawki mandatów za przekroczenie dopuszczalnej przepisami prędkości. W obecnym taryfikatorze kary finansowe za ten rodzaj wykroczenia kształtują się następująco:

• za przekroczenie prędkości do 10 km/h – mandat karny w wysokości 50 zł;
• za przekroczenie prędkości od 11 do 15 km/h – mandat karny w wysokości 100 zł;
• za przekroczenie prędkości od 16 do 20 km/h – mandat karny w wysokości 200 zł;
• za przekroczenie prędkości od 21 do 25 km/h – mandat karny w wysokości 300 zł;
• za przekroczenie prędkości od 26 do 30 km/h – mandat karny w wysokości 400 zł;
• za przekroczenie prędkości od 31 do 40 km/h – mandat karny w wysokości 800 zł, przy czym od 17 września 2022 r. za ponownie popełnienie tego samego wykroczenia w ciągu dwóch lat od ostatniego prawomocnego ukarania, tzw. „recydywę”, wzrasta o 100% i wynosi 1600 zł;
• za przekroczenie prędkości od 41 do 50 km/h – mandat karny w wysokości 1000 zł, przy czym od 17 września 2022 r. za ponownie popełnienie tego samego wykroczenia w ciągu dwóch lat od ostatniego prawomocnego ukarania, tzw. „recydywę”, wzrasta o 100% i wynosi 2000 zł;
• za przekroczenie prędkości od 51 do 60 km/h – mandat karny w wysokości 1500 zł, przy czym od 17 września 2022 r. za ponownie popełnienie tego samego wykroczenia w ciągu dwóch lat od ostatniego prawomocnego ukarania, tzw. „recydywę”, wzrasta o 100% i wynosi 3000 zł;
• za przekroczenie prędkości od 61 do 70 km/h – mandat karny w wysokości 2000 zł, przy czym od 17 września 2022 r. za ponownie popełnienie tego samego wykroczenia w ciągu dwóch lat od ostatniego prawomocnego ukarania, tzw. „recydywę”, wzrasta o 100% i wynosi 4000 zł;
• za przekroczenie prędkości o ponad 70 km/h – mandat karny w wysokości 2500 zł, przy czym od 17 września 2022 r. za ponownie popełnienie tego samego wykroczenia w ciągu dwóch lat od ostatniego prawomocnego ukarania, tzw. „recydywę”, wzrasta o 100% i wynosi 5000 zł.

Według nowego taryfikatora mandatów, maksymalna kwota za jedno przewinienie może wynosić 5000 zł, a w przypadku kierowców, którzy dopuścili się więcej niż jednego wykroczenia – 6000 zł.

Co oznacza kara recydywy dla kierowców łamiących przepisy drogowe?

Od 17 września 2022 r.zacznie również obowiązywać tzw. kara recydywy. Oznacza to, że jeśli w ciągu dwóch lat kierowca zostanie przyłapany na popełnieniu tego samego przewinienia, to zapłaci podwójną stawkę minimalną mandatu za dane wykroczenie drogowe. W ten sposób mogą zostać ukarane osoby, które m.in.:

• przekroczą dopuszczalną prędkość o 30 km/h,
• będą prowadzić pojazd po spożyciu alkoholu lub substancji odurzającej,
• złamią zakaz wyprzedzania,
• prowadzą pojazd bez uprawnień.

Jak taryfikator mandatów 2022 zmienił przepisy o liczbie punktów karnych?

Maksymalny limit punktów karnych, po którego przekroczeniu można stracić prawo jazdy, nie zmienił się. Czyli nadal wynosi 20 punktów dla osób, które mają uprawnienia do prowadzenia pojazdu krócej niż rok, a 24 punkty dla pozostałych kierowców. Jednak nowelizacja taryfikatora mandatów od 17 września 2022 r. wprowadza szereg innych zmian przepisów w tej kwestii, które wyjaśniamy poniżej.

Wzrost maksymalnej liczby punktów karnych za jedno wykroczenie

Obecnie za jedno wykroczenie kierowca może dostać maksymalnie 10 punktów karnych, ale od 17 września 2022 r. (zamiast od 1 stycznia z powodu opóźnień w dostosowaniu rządowych systemów informatycznych), ta liczba wzrośnie do 15. Jednocześnie za złamanie następujących przepisów drogowych będzie można zostać ukaranym maksymalną liczbą 15 punktów karnych:

• sprowadzenie katastrofy w ruchu, sprowadzenie bezpośredniego niebezpieczeństwa katastrofy w ruchu, spowodowanie wypadku w ruchu;
• kierowanie pojazdem mechanicznym w stanie po użyciu alkoholu lub środka podobnie działającego do alkoholu;
• kierowanie pojazdem mechanicznym w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego;
• nieudzielenie pomocy ofiarom wypadku;
• używanie pojazdu w sposób zagrażający bezpieczeństwu osoby znajdującej się w pojeździe lub poza nim;
• omijanie pojazdu, który jechał w tym samym kierunku, lecz zatrzymał się w celu ustąpienia pierwszeństwa pieszemu;
• wyprzedzanie na przejściach dla pieszych i bezpośrednio przed nimi;
• nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu znajdującemu się na przejściu dla pieszych albo na nie wchodzącemu;
• niezatrzymanie pojazdu w razie przechodzenia przez jezdnię osoby niepełnosprawnej, używającej specjalnego znaku, lub osoby o widocznej ograniczonej sprawności ruchowej w celu umożliwienia jej przejścia;
• niezastosowanie się, w celu uniknięcia kontroli, do sygnału osoby uprawnionej do kontroli ruchu drogowego, nakazującego zatrzymanie pojazdu;
• niezastosowanie się do sygnałów świetlnych;
• niezastosowanie się do sygnałów i poleceń podawanych przez osoby uprawnione do kierowania ruchem drogowym;
• niezastosowanie się sygnałów i poleceń dawanych przez osoby uprawnione do kontroli ruchu drogowego;
• przekroczenie dopuszczalnej prędkości o więcej niż 70 km/h;
• niestosowanie się do znaku B-25 lub B-26 zakaz wyprzedzania;
• naruszenie zakazu objeżdżania opuszczonych zapór lub półzapór oraz wjeżdżania na przejazd, jeśli opuszczanie ich zostało rozpoczęte lub podnoszenie ich nie zostało zakończone;
• naruszenie wjeżdżania na przejeździe kolejowym za sygnalizator przy sygnale czerwonym, czerwonym migającym lub dwóch na przemian migających sygnałach czerwonych, lub za inne urządzenie nadające te sygnały;
• naruszenie zakazu wjeżdżania na przejazd kolejowy, jeśli po jego drugiej stronie nie ma miejsca do kontynuowania jazdy;
• jazda autostradą lub drogą ekspresową w kierunku przeciwnym niż wynikający z ustawy lub znaków drogowych;
• przewożenie więcej niż dwojga dzieci w pojeździe w sposób niezgodny z przepisami;
• przewóz osób pojazdem nieprzeznaczonym lub nieprzystosowanym do tego celu, bądź w liczbie przekraczającej liczbę miejsc określonych w dowodzie rejestracyjnym pojazdu albo wynikających z konstrukcyjnego przeznaczenia pojazdu niepodlegającego rejestracji, jeżeli liczba osób przewożonych w niewłaściwy sposób wynosi 10 osób lub więcej.

Wzrost liczby punktów karnych za przekroczenie prędkości

Od 17 września 2022 r. wzrośnie również liczba punktów karnych za przekroczenie dopuszczalnej prędkości:

• do 10 km/h – 50 zł mandatu i 1 punkt karny,
• o 11–15 km/h – 100 zł mandatu i 2 punkty karne,
• o 16–20 km/h – 200 zł mandatu i 3 punkty karne,
• o 21–25 km/h – 300 zł mandatu i 5 punktów karnych,
• o 26–30 km/h – 400 zł mandatu i 7 punktów karnych,
• o 31–40 km/h – 800 zł mandatu (recydywa 1600 zł) i 9 punktów karnych,
• o 41–50 km/h – 1000 zł mandatu (recydywa 2000 zł) i 11 punktów karnych,
• o 51–60 km/h – 1500 zł mandatu (recydywa 3000 zł) i 13 punktów karnych,
•  o 61–70 km/h – 2000 zł mandatu (recydywa 4000 zł) i 14 punktów karnych,
• o 71 km/h i więcej – 2500 zł mandatu (recydywa 5000 zł) i 15 punktów karnych.

Wydłużenie okresu kasowania punktów karnych

Dotychczas punkty karne kasowały się po upływie jednego roku od opłacenia mandatu lub uprawomocnienia się rozstrzygnięcia wydanego przez sąd. Jednak od 17 września 2022 r. ten okres zostanie wydłużony do dwóch lat liczonych od nałożenia kary bądź daty jej umorzenia. Jednocześnie to jeszcze nie koniec złych wiadomości dla kierowców.

Koniec kursów umożliwiających zmniejszenie liczby punktów karnych

Jest nią brak możliwości zmniejszania liczby punktów karnych poprzez dobrowolne odbycie płatnego kursu. Dotychczas można było w ten sposób skasować z konta maksymalnie 6 punktów, jeśli nie straciliśmy prawa jazdy po przekroczeniu dopuszczalnego limitu.

Tymczasem od 17 września 2022 r. zupełnie zmienią się przepisy w tej kwestii. Jeśli kierowca przekroczy limit punktów karnych, będzie musiał ponownie podejść do egzaminu teoretycznego i praktycznego na prawo jazdy. W tym celu należy wnieść opłatę w wysokości 500 zł. Jednocześnie odbycie kursu nie zmniejszy liczby punktów karnych, ale jest koniecznie do ponownego uzyskania uprawnień do prowadzenia pojazdu.